Türk Usulü Haz
Bir şekerleme, bir kültürde en fazla ne kadar etkiye sahip olabilir?
Lokumun sadece bir şeker türü olduğunu düşünmek doğru olmayacaktır. O, bundan daha fazlası; bir kültür taşıyıcısı. Tadı, sadece damakları ilgilendirmiyor, kültürün en önemli bileşeni olan dili bile etkiliyor. Öyle ki, “lokum” sözcüğü, bir şekerlemeyi tanımlamaktan öte anlamlara sahip. Türkçede “lokum” kelimesi, “güzel, iyi, hoş” gibi anlamlara gelen bir sıfat olarak da kullanılmakta.
İyiyi, güzeli, tercih edilebilir olanı niteleyen “lokum” kelimesinin Batı’daki karşılığı, “Turkish Delight”. Lokum İngilizcede zevk, sevinç, keyif, haz gibi anlamlara gelen “delight” sözcüğüyle tanımlanıyor. Yani burada da olumlu çağrışımları görüyoruz.
Farklı damak tatlarına hitap eden Lokum Çeşitleri, yalnızca bizim kültürümüzde değil, bütün dünyada olumlu bir üne sahip. Peki, lokumun dünya genelinde tanınır hale gelmesi nasıl gerçekleşti?
Lokumun Dünyaya Açılışı
Lokumun yapılış yöntemini geliştirerek onu kusursuzlaştıran kişi, Osmanlı Dönemi’nde yaşamış Hacı Bekir, ilk lokum ihracatçısı olarak bilinir. Eldeki verilere göre, ilk lokum ihracatı 1861 yılında gerçekleşti. Lokum lezzetini ithal eden ilk ülke olarak karşımıza İngiltere çıkıyor.
Edebiyatın Lokumun Tanınırlığındaki Etkisi
Lokumun daha geniş kitlelere tanıtılmasında edebiyatın rolü büyük. Dünyaca ünlü eserlerinde lokuma yer veren iki önemli isim söz konusu.
Charles Dickens
Edebiyat otoritelerinin ilk gerçek polisiye romanı olarak nitelendirdikleri “Edwin Drood’un Gizemi”nde Charles Dickens, lokumu olay örgüsü içine alır. Roman kahramanlarından Rosa, lokumcuya gitmek ister, karşısındakinin anlamaması üzerine, lokumun bir Türk şekerlemesi olduğunu söyleyerek, muhatabına yansıttığı küçümseyici bir ifadeyle bunu bilmemenin utanç verici olduğunu vurgular.
Clive Staples Lewis
İrlandalı öğretim görevlisi ve yazar Clive Staples Lewis, çocuklar için kaleme aldığı fantastik roman serisi “Narnia Günlükleri”nde lokumu, “dünyanın en çok arzulanan tatlısı” olarak konumlandırır. Eserin 47 dile çevrildiği ve beyaz perdeye de aktarıldığı göz önüne alınınca, lokumun popülaritesine yaptığı katkı daha iyi anlaşılabilir.
Gerçek Lokum Lezzeti Bu Topraklarda
İstanbul’da uzun süre yaşayan Fransız ressam Pretextat Lecomte, “Doğu’da Sanat ve Zanaatlar” adlı eserinde, lokumun İstanbul’da icat edildiğini, başka yerlerde yapılanların onun sönük bir kopyası olduğunu belirtir.
Geleneksel üretim yöntemlerinin tam olarak uygulanamaması sebebiyle, Avrupa’da lokum üretimi başarılı şekilde gerçekleştirilememiş, Batı’nın lokum için tercihi orijindeki ürünler olmuştur.
Bugün dünyanın çeşitli yerlerinde satışa sunulan lokumlar “Türk” ibaresiyle nitelenmiyorsa, lokum olarak kabul edilmemekte.
Tatlı Yiyelim Tatlı Konuşalım
Şık kutuların içinde, seçkin kokulu kolonyalarla sunulan Hediyelik Lokum Çeşitleri, en tatlı kurumsal hediyeliklerden. İş ilişkilerinizi ve iletişimi tatlandırmak için Endorfia hediyelik lokum setlerinden yardım alabilirsiniz.
